Apathie komt veel voor bij mensen met vergevorderde dementie. Apathie is hetzelfde als een lusteloze uitstraling, verveeld, teruggetrokken en het lijkt veel op een depressie. Als naaste en/of verzorger kan het erg lastig zijn als je naaste met dementie apathisch gedrag vertoont. Je kunt nog maar weinig delen en er is weinig interactie te vinden.
Hoe ontstaat apathie bij dementie?
Apathie gaat vaak gepaard met depressie, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor apathie, zowel geestelijk als lichamelijk. Het ondernemende aspect van mensen komt veelal tot stand in het rationele deel van onze hersenen. Dit wordt bij dementie enorm aangetast, met als gevolg dat iemand teruggetrokken en passief gedrag vertoont. Het kan echter ook worden veroorzaakt door lichamelijke kwalen zoals een lage bloedsuikerspiegel, vermoeidheid, pijn of de reactie op medicijngebruik. Voordat je aan de bel trekt is het daarom belangrijk dat je deze zaken eerst controleert.
Omgaan met apathisch gedrag bij dementie
Het is belangrijk dat er meer aandacht wordt geschonken aan dementerende ouderen die apathisch gedrag vertonen. Over het algemeen gaat de meeste aandacht uit naar de ouderen die excessief gedrag vertonen in de vorm van agitatie of agressie. Ouderen die zich niet goed voelen en hierdoor in hun schulp kruipen worden op deze manier over het hoofd gezien. Om goed met apathisch gedrag om te kunnen gaan is het belangrijk dat eerst de oorzaak wordt achterhaald. Komt het apathische gedrag door de dementie of zijn het bijwerkingen van bepaalde medicijnen die iemand suf en lusteloos maken? Je kunt de volgende dingen proberen:
- Het onderbreken van de apathie
Bij mensen met dementie is apathie onvermijdelijk. Maar om de kwaliteit van leven te verbeteren, kan de apathie wel onderbroken worden door momenten van opleving en activiteit. Je kunt dit doen door de normale dagstructuur een keer te veranderen en bijvoorbeeld een daguitje in te plannen. In plaats van een wandeling in het park in de buurt ga je een keer naar het bos of de duinen bijvoorbeeld.
- Een reactie uitlokken
Een subtiele manier om apathie tegen te gaan is door vaker een reactie uit te lokken bij degene met dementie. Dit kan verbaal door een vraag te stellen, maar ook door iemand mee te laten helpen met kleine klusjes in het huishouden. Vraag of je naaste een taak wil vervullen bij het koken bijvoorbeeld.
- Selectief prikkelen ter activatie
Het selectief prikkelen van bepaalde zintuigen op een stimulerende manier kan ook zorgen voor meer beleving bij iemand met dementie. Naar binnen gekeerd in de eigen belevingswereld kan het heel belangrijk zijn om iemand uit te nodigen naar de realiteit. Snoezelen in een snoezelruimte kan hierbij een mooi hulpmiddel zijn. Kies in dat geval voor de actievere prikkels met felle kleuren, actieve muziek en participatie van de ander.